01 Eki “DEHB’li Çocuklar Bizim İçin Armağan” Jodi Sleeper-Triplett ile Röportajdaydık!.

Dağınık, dalgın, sabırsız.. Dikkat eksikliği-hiperaktivite bozukluğu (DEHB)’de benim bulduğum ilk sözcükler. Ama işin gerçeği bunun çok ötesinde. Sizlere geçtiğimiz hafta DEHB için seminere çağrıda bulunmuştum. Beklenen gün gelip çattı. Ben dahil bir çok anne nedir ne değildir işin uzmanından Jodi Sleeper-Triplett’ten dinledik. Seminer 11 de başlamıştı. Lakin yaşadığım semt ile seminer arasında ciddi uzaklık ve bir de köprü ve pazartesi trafiği eklenince 1,5 saat rötarlı ulaşabildim. Geç olsunda güç olmasın dedim. Bu seminer eminim çok konuşulacak. Sizler için dinlemekle kalmadım bir de röportaj hazırladım. Bir çok anne ve eğitimci de konuyla ilgili notlarını ve değerli bilgilerini paylaşacaktır. Seminere ait anlık bilgileri twitter da #DEHB etiketiyle bulabilirsiniz. Seminer esnasında yazdığım ve gerçekten altını ısrarla çizmek istediğim tweetleri de buraya ekliyorum.  DEHB’li çocuklar tüm çocuklar gibi bize armağan. Neden , niçin yok.. Sadece yaşamak var… 

 Hoş geldiniz? Türkiye’de olmak size neler hissettiriyor?

Türk insanı arkadaş canlısı. Yemeğin, kahvenin aroması ve antik mimarı Amerikadakinden çok farklı. Türkiye ile ABD karşılaştırınca ABD genç bir ülke olarak kalıyor.

Kendinizle ilgili en kısa tarifiniz . Kimdir Jodi Sleeper-Triplett? Mesela ben anne, fotoğrafçı, blogger diyorum.

Ben de anne, iş sahibi ve ADHD (DEHB) koçum.

Nedir bu DEHB ?

ADHD (DEHB ) Amerika’da ve dünyada % 5-9 çocuk ve % 2-5 yetişkinde görülen nörobiyolojik durum effektidir. ADHD ‘ye sahip insanlar dikkati sağlamakta ve yönetim işlevlerinde ( yürütücü işlevlerde) belirli becerileri geliştiren egzersizlerde zorlanmaktadır. (Organizasyon, zaman yönetimi, kendini yönetme) Çoğunlukla bu onları strese ve düşünce olarak depresyona iter.

35 yıldır gençlerle ilgili çalışmalar yürüttüğünüzü okudum. DEHB bu 35 yılın neresinde?

18 yılımı ADHD ve genç insanlarla çalıştığım işime harcadım. O zamandan önceki zamanımıysa zorlukları ve akılsal sorunları olan insanlara destek vererek geçirdim.

Neden Türkiye?

Elgiz Henden İz Koçluk sayesinde Türkiye’deyim. Elgiz benim işimi öğrendiğinde benden bilgi almak ıstedi. Öncelikle skype üzerinden beraber çalıştık. Daha sonra 2012 yılında ilk defa Türkiye’ye geldim ve ADHD üzerine bir eğitim verdim. Sonrasında da Elgiz’e bu konuda farkındalık yaratması için destek vermeye devam ettim.

Türkiye’de neredeyse her çocuğa “hiperaktif “ teşhisi koyuluyor. Belki de dikkat eksikliği ve hiperaktivite karıştırılıyor. Ayrımı en basit şekliyle nasıl yapılır?

Çoğu çocuk aktiftir fakat bu onların hiperaktif olduğu anlamına gelmez. Dikkat Eksikliği Hiperaktivitenin tanımındaki belirtileri gösteren çocuklar hiperaktiftir. *DSM-IV’e göre yetişkin ya da çocuk olsun bireyin akademik, mesleki ya da sosyal alanlarda bu zorluğu klinik olarak yaşıyor olması gerekir.

* DSM-IV ( Psikiyatride hastalıkların tanı kriterlerinin bulunduğu bir kitap)

DEHB daha çok kızlarda mı erkeklerde mi görülüyor?

15-20 yıl önce erkek çocuklarda ADHD’nin daha fazla olduğuna inanılıyordu, çünkü erkekler hiperaktivite belirtilerini daha fazla gösteriyorlardı. Fakat şu an kızlar ve erkeklerın hiperaktiviteye, dikkat eksikliğine ya da her ikisine birden sahip olabileceklerini biliyoruz. Yine de genel içinde erkeklerin oranı biraz daha fazla.

DEHB’li çocuklarla izleyeceğimiz ilk yol ne olmalı?

Öncelikle psikolojik eğitim gerekir. Sonrasında çocuğun zorlandığı özel alanlar belirlenmelidir. Çoklu tedavi çoğu zaman, ilaç kullanımı, terapiyi ve /ya da koçluğu ve/ya da öğretmeyi içerir.

Çocuk ve DEHB tedavisi için ilaçlar kullanılıyor . Ben bu konuda endişeliyim. Bakış açınız nedir?

ADHD’de kullanan ilaçlar çocuklar için çok yardımcı olabilir. Fakat doğru dozu ve ilaç tipini dogru bulmak önemlidir. Herkesin buna ihtiyacı yoktur ve çocuklar bunu yan etkilerinden dolayı almazlar. İlaç kullanan çocuklar akademik ve yaşam becerilerini öğrenmekte daha başarılı olurlar. İlaç, çocukların daha fazla konsantre olmasına yardım eder. Çocuklar da böylece daha kolay öğrenirler.

DEHB olan çocukların genç yetişkin hallerinde anne babalara neler düşüyor?

Üniversiteye giden genç bireyler ev ve özgürlüğü sağlamakta zorlanıyorlar. Onlar için organize olmak, çalışmak için denge kurmak, arkadaşlarıyla olmak , kendilerine özen göstermek temizlik, uyku, egzersiz ve yemek zor . Koçluk onlar için bu konuda yardımcı oluyor, genç bireylerin daha özgür ve özgüvenli olmalarını sağlıyor. Ailelerde yardım etmek istiyor . Fakat çocuklar uzakta iken bunu sağlamak çok zor. Bence aileler bu durumda yardımsever olmalı ve çok zorlamamalı. Çünkü çocukları onlarla konuşmak ve yardım için zaten istek duyacaklardır. ADHD ‘ye sahip genç bireyler koçlukta daha başarılı bir şansa sahip. (2010 arastırmam JST modeli üzerınde ADHD koçluk kolej öğrencileri için) Benim modelim de burada:www.jstcoach.com

DEHB koçu olabilmek için neler gerekiyor? Mesela psikolog, pedagog vb olmak şart mı?

DEHB koçu olmak için önceden özel bir eğitime ya da alana sahip olmuş olmanız gerekmez.

Bana göre DEHB Koçluğu eğitiminiz iki şekilde olabilir.

1.Yaşam Koçluğunun temel becerileri ve yeterlilikleri,

2.Öğrenme zorlukları, yönetim işlev bozukluğu ve DEHB’nin zorluklarını yaşayan gençleri ve yetişkinleri en iyi nasıl destekler detaylarına inceliklerine odaklanan DEHB ye özel koçluk eğitimi

“Empowering Youth with ADHD: Your Guide to Coaching Adolescents and Young Adults for Coaches, Parents, and Professionals “ kitabınız Türkçeye çevrilecek mi?

Türkiye’de JST Coaching ve İz Koçlukla çalışabilecek bir yayınevi arıyorum . Kitabın çevirisi sonrası kitap Türkiye’de pek çok aileye yardım edecektir.

DEHB için Chadd.org yayınlarını önerir misiniz?

www.chadd.org

www.additude-mag.com

www.addabout.com gibi bir site/ bloglar öneririm

Çocuklarınız için olmazsa olmaz kurallarınız var mı?

Benim çocuklarım şu an yetişkin ve ben bir koç olarak onlara günlük yapı sağlıyorum. ADHD’ ye sahip çocuklara çok yardım ediyorum. Rutinler çok yardımcı olabiliyor (bulaşıkları yıkamak, ödev yapmak , diş fırçalamak)

İşiniz, çocuklarınız dışında en keyif aldığınız hobiniz nedir?

Yazmak ,evde ailemle rahatlamak, ADHD ve koçluk hakkında ögrenmek.

Süper gücünüz olsa dünyada en çok neyi değiştirmek isterdiniz?

Eğer dünyada bir şeyi değiştirmek için bi gücüm olsaydı,“İnsanların görünmeyen engeller ile ilgili düşündüklerini “değiştirirdim. Çünkü insanlar anlayamadıkları göremedikleri şeylerden korkuyorlar.

Herkese beynin işleyişi ve farklılıklarla birlikte ne kadar büyük bir armağan olduğunu anlatmak isterdim. Bizler diğer insanların öğrenme zorluklarını, DEHB’sini ve mental rahatsızlıklarını anlayabilseydik ve onlara daha fazla destek verip rehberlik edebilseydik dünya daha güzel bir yer olurdu.

İlginiz için teşekkürler,

Jodi Sleeper-Triplett, MCC, SCAC, BCC

JST Coaching, LLC

Premiere ADHD Coach Training Company

www.jstcoach.com  

Jodi Sleeper-Triplett ulaşmak isterseniz tüm bilgileri yukarıda yer alıyor. Kendisi size konuyla ilgili seve seve yardımcı olacaktır. Twitter hesabı da @JSTtraining

Bu röportaj için başta Jodi Sleeper-Triplett, Elgiz Henden, Banu Duru,  internetanneleri.com, Armağan Portakal, Işık Taçoğlu, İzkoçluk, STET ve benim Jodi ile fotoğraflarımı çeken Begüm Doğantan’a çok teşekkür ederim.

YSM-Fotoğrafçı, anne, blogger