29 May Gerçekten Saks’ta Ne Oluyor? Sessiz Bir Dönüşüm mü, Parlak Bir Yenilenme mi, Yoksa Büyük Bir Çöküş mü?

“ABD’deki lüks Saks zincirinin ekonomik sıkıntısı bizi neden etkilesin?” diye sorabilirsiniz.

Peki ya ABD’nin köklü lüks perakende zincirlerinden biri olan Saks neden bu kadar büyük bir finansal krize girdi? Bu tür bir gelişme Türkiye’deki okuyucular için neden önemli olabilir?

Cevap basit: Çünkü lüks tüketim trendleri Amerika’da değiştiğinde, bu değişim kısa sürede Avrupa’ya ve Türkiye’ye de yansır. Yeni nesil tüketici ne istiyor? Hangi markalar ayakta kalacak? Hangileri raflardan silinecek? Bugün ABD’de olanlar, yarın Türkiye’nin güzellik ve lüks perakende sahnesinde kendini gösterebilir.

Bilim insanı ve immünolog olarak canlı sistemleri, hücreleri ve moleküler değişimleri incelemeye alışığım. Bir marka kurucusu ve girişimci olarak ise bir sistem baskı altındayken—ve doğru yollarla desteklenirse—iyileşip iyileşemeyeceğini anlamayı öğrendim.

Özellikle ABD’de son haftalarda güzellik ve wellness dünyasındaki birçok kişi ve marka, Saks Global hakkında çıkan manşetleri hem endişe hem de umutla izliyor. Saks sadece bir perakendeci değil; Amerikan lüksünün temel taşlarından biri. Kaliteye, uzun ömürlülüğe ve müşteriyle anlamlı bağ kurmaya inanan markalar için Saks her zaman mükemmellik, vizyon ve prestij anlamına geldi.

İşte bu yüzden son dönemdeki finansal gelişmeleri izlemek endişe verici—çünkü “asla oynamaz” denilen taşlar fena halde oynuyor.

Herkesin aklındaki soru şu: Bu gelişmeler tüketiciler, iş ortakları, bir zamanlar lüks raflarda yer alan bağımsız ve “clean beauty” yani temiz güzellik markaları ve güzelliğin geleceği için ne anlama geliyor?

 

Paranın Gücü: Gerçekler ve Değişimler

Saks Global şu anda oldukça zorlayıcı bir finansal yeniden yapılanma sürecinden geçiyor. Haziran 2025’te vadesi dolacak 121 milyon dolarlık faiz ödemesi, şirketin 2029’da vadesi dolacak 2.2 milyar dolarlık tahvillerine bağlı. Bu tahviller şu anda dolar başına yaklaşık 47 cent seviyesinde işlem görüyor ve getiriler %34’ün üzerine çıkmış durumda—ki bu oranlar genellikle mali sıkıntı göstergesi olarak kabul edilir.

Buna ek olarak, Ağustos ayında 100 milyon doları aşan bir likidite açığı bekleniyor. Saks ayrıca, mağazalarının da içinde bulunduğu ticari mülk portföyünün %62,4’lük hissesine sahip olduğu bir ortak girişime dahil. Bu girişimin 599 milyon dolarlık CMBS (ticari ipotek destekli menkul kıymet) borcu var ve Ağustos 2025’te vadesi doluyor. 2019’da 1.1 milyar dolar değer biçilen bu mülkler, bugün sadece 525 milyon dolar olarak değerlendiriliyor—%53’lük ciddi bir düşüş.

Yani şirket bu mülkleri yeniden finanse etmek zorunda kalırsa, 170 milyon dolara kadar ek bir açıkla karşı karşıya kalabilir.

Eğer ek finansman bulunamazsa, iflas kaçınılmaz olabilir.

Saks’ın Yeni Stratejisi: Bağımsız Markalar İçin Çok Geç mi?

Bu tabloya karşılık olarak, Saks bazı maliyet kontrol önlemleri aldı—üst düzey yöneticilerin primlerini erteleme, tedarikçi ödeme koşullarını yeniden düzenleme ve iç programları sadeleştirme gibi. Bu bilgiler, Mayıs 2025 itibarıyla halka açık finansal belgelerden ve sektör raporlarından alınmıştır.

Bu dönemde empati önemli—baskı altındaki perakendeciler, zor kararlar alan marka sahipleri ve değişen piyasada güven arayan tüketiciler için. Saks’ın geçmişi, zekâsı ve evrim geçirme potansiyeli olduğuna inanıyorum. Ancak bu sürecin wellness ve güzellik sektörünün geleceğini nasıl etkileyeceği konusunda da ciddi endişelerim var.

Temiz, Akıllı, Yenilikçi Markalar İçin Raflar Daralıyor

Saks, tedarikçi sayısını 2.000’in üzerindeyken yaklaşık 600’e düşürdü. Bu dramatik azalma, ürün çeşitliliği ve keşif açısından büyük kayıplar anlamına geliyor.

Eskiden yenilikçi, niş ve bağımsız (indie) markalara yer varken, artık raflar daha çok eski büyük oyuncularla dolacak—kitlelere hitap eden, yüksek bütçeli ama çoğunlukla eskimiş formüllerle çalışan markalarla.

Bu yalnızca seçenekleri azaltmakla kalmıyor; aynı zamanda kimlerin görünür olacağını, kimlerin erişilebilir olacağını ve hangi yeniliklerin halka ulaşacağını da şekillendiriyor.

Bilime dayalı, kurucusu tarafından yönlendirilen, tüketicinin gerçek ihtiyaçlarına hitap eden markalar kenara itilebilir. Temiz içerikli, etkili ve özenle tasarlanmış ürünler arayan siz değerli tüketiciler için bu çeşitlilik kaybı oldukça kişisel hissedilecektir.

Sizin İçin Ne Anlama Geliyor? Raflar hâlâ parlıyorsa… cildiniz neden parlamıyor?

Perakendedeki büyük değişimler patlamayla gelmez. Sessizce olur. Bu değişim şu an ABD’de yaşanıyor olabilir ama etkileri kısa sürede Avrupa ve Türkiye’de de hissedilecek.

Raflardaki eksik ürünlerde, yenilenen formüllerde, her yerde beliren ama eskisi gibi hissettirmeyen detaylarda. İlk başta fark etmezsiniz. Ama cildiniz fark eder.

Çünkü sahne arkasındaki inovasyon zayıfladığında, bunun uzun vadeli etkisi yalnızca daha az seçenek değil—gerçekten koruyan, onaran ve cildinize saygı duyan ürünlerin azalmasıdır.

O güvendiğiniz ışıltı? Yavaş yavaş söner.

Bir şey doğru gelmemeye başladığında… sırf geçmişte güzeldi diye kalınır mı?

Güzellik Markaları Bağırırken, Daha Yakından Bakın…

Güzellik dünyasında bir şeyler değişiyor—sadece ambalajlar değil.

Ekranda yüzlerce yeni lansman: “Daha iyi!” “Daha parlak!” “Daha çarpıcı!” diye bağırıyor.

Ama hem tüketici, hem kadın hem de bir kurucu olarak merak ettim: Gerçekten bu kadar olağanüstü olsaydı, bu kadar bağırmaya gerek olur muydu?

Ama raflar artık en çok bağıranı öne çıkarıyorsa… sessizce, gerçek bilime, temiz yeniliğe ve kazanılmış güvene dayalı markalar silinmeye başlar.

Ses getirmedikleri için değil, ses yarışına hiç girmedikleri için.

Ve işte o noktada farkı siz hissedeceksiniz. Çünkü performansla pazarlamayı ayırt etmeyi öğrendiğinizde… bir daha görmezden gelemezsiniz.

Instagram’da iyi duran ama cildinizde çalışmayan formüllerden uzaklaşın.

Gerçekten etkili olanlar, dikkatinizi çekmeye çalışmaz. Hak eder.

Peki Bu Türkiye Güzellik Pazarında Ne Anlama Gelecek?

Saks gibi büyük oyuncuların zorluk yaşaması, ABD’deki bağımsız markaların zorlanması, yeni perakende gerçekliğinin habercisi. Ve bu gerçeklik çok yakında Türkiye’de de kendini gösterecek.

Beklenen Değişimler:

•     Raflarda çeşitliliğin azalması
•     Kitlelere yönelik, yüksek bütçeli ama eski içerikli pahalı markaların öne çıkması
•     Bağımsız, yerli ve bilim destekli markalar için daha zor bir görünürlük
•     Tüketici için daha az keşif, daha çok tekrar (Yeni ürünleri deneme şansı azalacak, Aynı şeyleri görmeye alışacağız)

Ama aynı zamanda:

•     Tüketici farkındalığında artış
•    “Sessiz ama etkili” markalara karşı daha fazla ilgi
•    Gerçek sonuçlar sunan içeriklere dönüş
•    Bilimsel yaklaşımı olan Türk markaları için büyük bir fırsat penceresi

Yani, değişim kapıda. Ve ona hazırlıklı olanlar—bilime, dürüstlüğe ve sadeliğe inananlar—parlamaya devam edecek.

Eğer geçici parıltıyla, gerçekten seni destekleyen arasındaki farkı hissettiysen—hiç yanılmadın aslında. Sadece farkındaydın.

Çözüm mü?

Seçici ol. Ve seni sevmeyen bir güzelliğe asla razı olma.

Dr. Ebru Karpuzoglu

Molecular Medicine & Immunology

Aveseena Founder